Những mẹo để có được một lời khen đúng cách, tăng hiệu quả đối với trẻ

Khen ngợi trẻ - một điều bố mẹ đã quá quen thuộc và trở thành một phần trong việc giáo dục, nuôi dạy trẻ nhưng khen như thế nào là đúng cách? Khen như thế nào để có hiệu quả thì có lẽ là điều không nhiều bố mẹ biết được. Dưới đây là một số mẹo giúp bố mẹ đưa ra được những "lời khen" lợi hại.

1. Sự khen ngợi phải được đặt trong mối quan hệ với đặc điểm văn hoá gia đình/lớp học và nét riêng biệt của từng đứa trẻ.

Nhiều khi lời khen không mang nhiều tác dụng như bố mẹ nghĩ hay thậm chí là nó tạo nên những tác động tiêu cực đến sự phát triển của trẻ. Nên quan trọng hơn hết là cần đưa ra một "lời khen" đúng đắn - đúng thời điểm- đúng cách.
Việc tạo nên "lời khen" cũng không đơn giản như bố mẹ nghĩ, nó cũng chịu tác động bởi các yếu tố jung quanh đặc biệt là yếu tố văn hoá. Một nghiên cứu của Shui-fong Lam và cộng sự tại The University of Hong Kong đã cho thấy: “... Mặc dù có ý định tốt, nhưng khen ngợi nỗ lực có thể đóng vai trò là một nhân tố có khả năng gần như không tạo ra tác dụng đối với những người tin vào mối quan hệ nghịch giữa nỗ lực và khả năng. Niềm tin này có thể gây bất lợi cho trẻ em Trung Quốc - những người lớn lên trong một nền văn hoá chú trọng đến nỗ lực. Các nghiên cứu trước đây (ví dụ, Stevenson & Stigler, 1992) đã chỉ ra rằng cha mẹ và trẻ em Trung Quốc đánh giá thành tích học tập dựa trên nỗ lực . Nếu nỗ lực cao ngụ ý khả năng thấp, khen ngợi nỗ lực đặc biệt có hại cho trẻ em Trung Quốc. Hong (2001) đã lập luận rằng sự thừa nhận nỗ lực có thể không phải là một lời chúc cho trẻ em Trung Quốc nếu họ tin vào quy luật đảo ngược của mối quan hệ khả năng-nỗ lực.

Ví dụ này đã cho chúng ta thấy rằng: Sự áp dụng bất kỳ một phương pháp nào đó đều phải tính đến yếu tố môi trường văn hoá của cộng đồng nơi trẻ đang sinh sống, những giá trị văn hoá mà chúng tiếp nhận. Chúng ta rất khó để lật lại những giá trị nghịch đảo với niềm tin văn hoá, thay vào đó sự linh hoạt lúc này được đề cao và cho là yếu tố quan trọng để áp dụng kỹ thuật Khen thưởng với trẻ.

Ngoài ra, chúng ta cũng cần phải tính đến cá tính riêng biệt của từng em bé: Có những em bé rất thích được khen ngợi bằng cách ghi nhận kết quả trước rồi mới phân tích quá trình; hoặc ngược lại. Nếu chúng ta không nắm rõ nét riêng biệt này, quá trình khen ngợi có thể bị kém hiệu quả. Bố mẹ nên nắm rõ tính cách, suy nghĩ của trẻ để đưa ra được cách khen ngợi phù hợp.

Cùng với đó là một mối quan tâm tới từ phía phụ huynh và giáo viên như: Liệu có nên để một người với tính cách nóng nảy hoặc Khí chất yếu thực hiện công tác khen thưởng trẻ? Sự phân công như thế nào là hợp lý cho các bố mẹ và giáo viên trong quá trình khen thưởng trẻ? Điều này cũng đặc biệt quan trọng mà bố mẹ, thầy cô nên lưu tâm.

2. Đa dạng hoạt động khen ngợi về thời gian – cách thức.

Nhà tâm lý học B. Skinner đã chỉ ra rằng: Nếu một đứa trẻ được khen mỗi lần nó nói cảm ơn, thì lời khen chẳng mấy chốc mất đi giá trị. Trong cả 2 trường hợp, hành vi yếu đi theo thời gian và biến mất. Những phát hiện từ thí nghiệm với động vật dẫn B.Skinner tới 4 loại sơ đồ củng cố hành vi, dùng câu please làm ví dụ có thể thấy rằng:

* Khen thưởng liên tục: Khen mỗi lần trẻ nói Please
- Hiệu quả: Thấp/vừa

* Khen theo tỷ lệ cố định: Khen cố định ở lần thứ 4 và 6
- Hiệu quả: Thấp/vừa

* Khen theo quãng cố định: Khen mỗi khi trẻ nói Please theo 1 thời gian cố định ( 10 phút )
- Hiệu quả: Thấp/vừa

* Khen ngẫu nhiên: Khen không theo mẫu nào cả: Ví dụ, hôm nay khen ở lần thứ 3 trẻ nói Please, ngày mai khen ở lần thứ 6….
- Hiệu quả: Vừa/cao.

( Trích “Những lý thuyết học tập của trẻ em” )

Đó là một số tài liệu mà chúng tôi sưu tầm được để bố mẹ có thể hiểu rõ sai lầm này và tránh. Và từ những mô hình trên, bố mẹ có thể thấy rằng một khi hành vi được thiết lập, tưởng thưởng được ban theo một sơ đồ cách quãng và thay đổi có hiệu quả cao nhất. Củng cố liên tục có thể dùng ở đầu quá trình, củng cố cách quãng và thay đổi có tác dụng lâu dài lên hành vi.

Tiếp đó sự khen thưởng cần được đa dạng về cách thức sử dụng kỹ thuật khen ngợi dựa vào việc có thể tráo đổi vị trí thứ tự của mô hình khen thưởng; sử dụng các mẫu câu khác nhau cho từng lần khen thưởng; thay đổi hoạt động , lĩnh vực mà trẻ nhận được sự khen thưởng; thay đổi phần quà (nếu có) mà trẻ nhận được; thay đổi người giữ nhiệm vụ khen thưởng trẻ….. Việc linh hoạt các mẫu câu khen thưởng sẽ khiến trẻ cảm thấy không bị nhàm chán, luôn mới mẻ, điều này tạo nên tác động tốt hơn đối với trẻ.

Hy vọng, qua bài viết này bố mẹ, thầy cô sẽ hiểu rõ hơn về tác động cũng như ý nghĩa của lời khen và có được những lời khen "lợi hại".

Xem thêm

Nuôi dạy con sai cách từ chính những sai lầm khi khen ngợi trẻ

Khen ngợi trẻ được nhiều bố mẹ coi là  một trong những vũ khí lợi hại và sử dụng phổ biến trong quá trình nuôi dạy trẻ. Nhưng bố mẹ lại không hề hay biết những hậu quả mà "vũ khí" này gây ra mà luôn cho rằng nó vô hại và sử dụng một cách tự do, tuỳ tiện.
Nhiều nghiên cứu còn chỉ ra rằng, những lời khen ngợi không đúng cách còn ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển sau này của trẻ. Dưới đây là hai sai lầm khi khen ngợi trẻ thường gặp ở bố mẹ.

1. Sự khen thưởng mang đầy tính mơ hồ, không rõ ràng.

Thầy cô, bố mẹ nên nhớ rằng, đối tượng chúng ta thực hiện hành vi Khen thưởng là trẻ em, nhất là đối với học sinh Mầm non trong độ tuổi từ 2 – 6, năng lực đồng cảm và thấu hiểu, cũng như trí tuệ cảm xúc của trẻ là chưa hoàn thiện hay có những va chạm, kinh nghiệm cuộc sống để có thể nhìn từ những ánh mắt – biểu cảm khuôn mặt của thầy cô, bố mẹ mà đoán ra rằng ta đang khen ngợi trẻ hay ghi nhận trẻ; muốn giúp đỡ trẻ hay kỷ luật trẻ. Những hành động không rõ ràng này từ phía phụ huynh và giáo viên sẽ chỉ làm cho con trở nên hoang mang và đặt con vào trạng thái nghi ngờ, thiếu sự tin tưởng. Ở mức độ khác thì trẻ còn không thèm bận tâm về biểu cảm đó của bố mẹ như vậy thì sự khen ngợi không còn mang lại ý nghĩa gì cả!

Đối với sự đơn thuần của trẻ nhỏ, trẻ sẽ trực tiếp tiếp nhận thông tin nhanh nhất qua lời nói. Vì vậy, mặc dù bố mẹ có ôm trẻ hằng ngày nhưng không một lần nói yêu con thì cũng thật khó khăn để con có thể cảm nhận điều đó một cách chính xác. Ngược lại, nếu bố mẹ nói cho trẻ biết điều đó cộng thêm những hành động thân thiết chắc chắn trẻ sẽ cảm thấy vô cùng hạnh phúc và biết được rằng bố mẹ yêu mình nhiều đến mức nào. Vì vậy, bố mẹ không thể trách một em bé rằng: Tại sao Mẹ yêu con mà con không yêu mẹ? Trong khi bố mẹ hàng ngày không hề nói với Con một câu thể hiện rằng chúng ta yêu trẻ như thế nào.

Ánh mắt, nụ cười thôi là không đủ để truyền tải thông điệp giữa người lớn với trẻ. Vì vậy sự khen ngợi phải được thể hiện ra bằng lời nói kết hợp với kế hoạch hành động cụ thể.

2. Khen ngợi tập trung vào quá trình thực hiện hành động.

"Lời khen" thường được xây dựng qua một quy trình từ ghi nhận hành động – Phân tích cách thực hiện – Tán dương sự phát triển, tăng trưởng – Lập kế hoạch cho tương lai. Và thông thường, lời khen được tạo dựng từ quy trình hoàn chỉnh như vậy mới mang được hiệu quả cao nhất. Tuy vậy, bố mẹ thường bỏ đi bước "phân tích cách hành động" mà khen trẻ một cách chung chung. Điều này lặp lại gần giống sai lầm ở phía trên. Việc khen ngợi trẻ như vậy sẽ khiến trẻ cảm thấy hoang mang, hay hiểu lầm.

Bố mẹ nên biết rằng trong hành động của trẻ luôn có những điểm đúng và sai, bố mẹ cần phân tích cả quá trình để đưa ra những điểm đó cho trẻ hay giúp trẻ nhìn rõ những điểm đúng mà khuyến khích để trẻ thực hiện tốt hơn. Quan trọng hơn là không mắc phải những sai lầm nhỏ trong hành động nữa.

Ví dụ: Bé lấy nước mời ông bà. Đây là hành động đúng đắn và thông thường bố mẹ sẽ khen ngợi trẻ. Nhưng lúc đó có thể theo phản xạ trẻ đưa nước bằng 1 tay hay lấy nước quá đầy khiến nước bị sóng ra sàn. Lúc này việc "phân tích cách thực hiện" sẽ giúp bố mẹ nắm rõ từng mấu chốt mà khen chê một cách đúng đắn.

Chính vì vậy, thay vì việc bố mẹ, thầy cô khen trẻ bằng những mẫu câu rất chung chung rằng: Con đã làm thật tốt; hoặc: Hôm nay con đã làm rất tốt, thậm chí là “ Cô ghi nhận sự cố gắng của con”…..mang tới cho trẻ sự hoang mang, và không có tính gợi mở.
Phụ huynh có thể dùng 1 số mẫu câu/kỹ thuật sau để tham khảo việc khen ngợi bé.
- Việc làm hôm nay của con đã được hoàn thành tới mức độ nào? Cảm giác vui sướng/hạnh phúc của Bố/Mẹ; Thầy/ cô khi chứng kiến điều đó?
- Việc làm hôm nay của Con đã tiến bộ như thế nào với hoạt động tương tự ở lần trước đó?
- Thảo luận cùng trẻ: Bằng cách nào Con đã đạt được kết quả tốt đẹp như thế này?
- Con đã vượt qua những khó khăn nào để đạt tới mục tiêu này? Tán dương các kỹ thuật mà con đã sử dụng.
- Thảo luận cùng trẻ: Làm thế nào để có thể phát triển hơn nữa thành tích của Con ở những lần thực hiện sau?
- Trải nghiệm cảm giác của trẻ sau khi hoàn thành xong mục tiêu? Có sự khác biệt với những lần thực hiện trước không?
- Đặt niềm tin ở sự cố gắng của trẻ với những năng lực mà co

Xem thêm

Một số kiến thức, kỹ năng khen ngợi trẻ đúng đắn bố mẹ và thầy cô cần biết

Khen ngợi trẻ là hành động được bố mẹ, thầy cô sử dụng một cách thường xuyên nhằm mục đích khuyến khích, tạo động lực cho trẻ phát triển và phát huy những hành động tốt. Nhưng khen ngợi như thế nào đúng cách thì có lẽ là điều nhiều bố mẹ và thầy cô chưa thực sự nắm rõ. Bài viết này sẽ một lần nữa giúp bố mẹ, thầy cô thấy được tầm quan trọng của việc khen ngợi trẻ cũng như làm thế nào để khen đúng cách, có hiệu quả?

1. Lý thuyết phát triển đạo đức

Theo một số nghiên cứu, hành động "khen ngợi trẻ" được giải thích và định hướng dựa trên lý thuyết phát triển đạo đức. Lý thuyết này cho rằng lập luận luân lý, hoặc cách mà các cá nhân suy nghĩ về các tình huống đạo đức, tiến bộ thông qua sự trưởng thành nhận thức, kinh nghiệm xã hội, và sự hòa nhập các giá trị xã hội (Eisenberg và cộng sự, 2006. Kohlberg, 1984). Trong quá trình phát triển, trẻ em và thanh thiếu niên theo thời gian dần dần xác định, tích hợp và tích hợp kiến ​​thức xã hội và đạo đức bên ngoài vào hệ thống giá trị của chính họ và sử dụng các giá trị này để hướng dẫn lý luận và tự điều chỉnh hành vi của họ (Grolnick, Deci, & Ryan , 1997). Trong các lớp tiểu học ban đầu, hành vi của trẻ em được thúc đẩy chủ yếu bằng cách tìm kiếm phần thưởng hoặc sự chú ý và tránh những hậu quả trừng phạt.

2. Tại sao phải khen thưởng và khen ngợi trẻ?

Một số nghiên cứu khoa học đã chỉ ra: Định hướng động lực của trẻ bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi môi trường bên ngoài như loại khen ngợi mà trẻ em trải nghiệm (Cimpian, Arce, Markman, & Dweck, 2007; Kamins & Dweck, 1999; Mueller & Dweck, 1998; White, 1959). Cụ thể, các loại khen ngợi khác nhau và các cách khen ngợi cung cấp thông tin khác nhau về những gì có ý nghĩa trong việc đạt được mục tiêu của trẻ, và do đó dẫn đến các kết quả động lực khác nhau. (ví dụ như Cimpian và cộng sự, 2007). Điều này có thể hiểu đơn giản là mỗi hành động khen ngợi trẻ sẽ tạo ra một kết quả, động lực khác nhau dù là cùng một lời khen.

Chúng ta không thể bác bỏ rằng động cơ làm việc của một cá nhân luôn có sự xuất phát từ 2 phía song song của nguồn động lực: nội tại và ngoại tại. Xuất phát từ Động lực nội tại của bản thân, chúng ta làm việc bởi điều đó xuất phát từ nhu cầu, sở thích, sự tìm kiếm – tò mò cho câu trả lời và cùng với đó chúng ta tìm kiếm sự ghi nhận, ủng hộ, đồng cảm và đánh giá, khen ngợi từ cộng đồng, điểm này sẽ tạo nên động lực ngoại tại.

Đối với trẻ nhỏ, việc xác định được động lực nội tại là điều không hề dễ dàng nếu không muốn nói là khó khăn. Bởi con còn quá nhỏ, nhu cầu của con cũng rất đơn thuần, không đủ lớn để tạo thành động lực. Hay thậm chí, có những lúc động lực nội tại được xuất phát từ ham muốn, ý nghĩ khẳng định bản thân của mình nên thường dẫn đến những hành động chưa thực đúng đắn. Việc khen ngợi trẻ thích hợp chính là một phương án đề bắc cây cầu từ Động lực bên ngoài đi vào vùng Động lực nội tại của Con.

Sẽ thật khó khăn cho sự phát triển nếu một đứa trẻ lớn lên trong mội môi trường hoàn toàn thiếu vắng sự ghi nhận và khen ngợi?

3. Khen thưởng trẻ thế nào là đúng?

Một nghiên cứu của George G. Bear và cộng sự tới từ School of Education, University of Delaware, Newark, Delaware 19716, USA đã chỉ ra rằng 2 điểm sai lầm trong việc khen ngợi trẻ.
Thứ nhatas, những phần thưởng hữu hình có thể gây hại cho động cơ nội tại. Điều này đặc biệt đúng khi các phần thưởng được sử dụng theo cách kiểm soát để tạo ra sự tuân thủ (ví dụ: "Nếu bạn cư xử, bạn sẽ kiếm được một vé")
Thứ hai, những lời khen ngợi không khuyến khích những hành vi làm chủ và khen ngợi một cách chung chung sẽ thúc đẩy những hành vi bất lực (Cimpian et al., 2007; Kamins & Dweck, 1999; Mueller & Dweck, 1998). Tức là sự khen ngợi không tập trung vào quá trình thực hiện hành vi của trẻ, mà tập trung vào kết quả hoạt động hoặc tố chất.

Vì vậy, bố mẹ, thầy cô nên tìm cách để tránh đi những sai lầm đó để tạo nên một "lời khen" hiệu quả.

Xem thêm

Đặc điểm, cách giải quyết khủng hoảng tuổi ở trẻ

Giống với người lớn, trẻ cũng phải chịu những tác động nhất định từ môi trường. Ngoài ra, trẻ còn phải chịu tác động từ chính sự thay đổi trong bản thân trẻ. Hai điều này tạo nên những giai đoạn khủng hoảng của trẻ - một trong những nguyên nhân được coi là tạo ra những hành động không đúng đắn cuả trẻ và nếu không kịp thời uốn nắn sẽ tạo ra hệ quả không tốt cho sự phát triển về sau của trẻ.

Các giai đoạn khủng hoảng/ nhạy cảm của trẻ

Trong cuốn sách Tâm lý học lứa tuổi do Vygotsky - nhà Tâm lý học Văn hoá – Xã hội lỗi lạc người Nga, có những đóng góp to lớn cho Tâm lý học thế giới, làm chủ biên (1932 – 1934) đã nghiên cứu và đề cập tới một phạm trù trong việc phân chia các giai đoạn theo tuổi phát triển của trẻ em được gọi là “Các giai đoạn khủng hoảng/nhạy cảm”.

Ông đã nghiên cứu dựa trên một số công trình phân chia giai đoạn tuổi của trẻ em của các tác giả như: Gretrixon, Blonxki, A.Gezel, A.Buzeman, Jean Piaget....cũng với những quan điểm của ông, đã đưa ra nhiều lý thuyết đáng chú ý. Trong đó, ông có phân chia và chỉ ra một số các giai đoạn khủng hoảng khác nhau kèm với đặc điểm của mỗi giai đoạn đó.

Trong bài viết này, sẽ đi sâu và nghiên cứu kĩ về "khủng hoảng tuổi" - kiểu khủng hoảng được coi là phổ biến và thường gặp nhất ở trẻ. 

Khủng hoảng tuổi

Trong nhiều nghiên cứu có đề cập và chia khủng hoảng theo các độ tuổi khác nhau. Nhưng thật sự ranh giới để phân chia mở đầu và kết thúc khủng hoảng với các lứa tuổi kế cận hầu như không xác định được. Điều này phụ thuộc vào sự phát triển cũng như tâm sinh lý của mỗi trẻ nên sẽ có những trường hợp bố mẹ thấy đặc điểm hoàn toàn không giống với con mình. Thêm nữa, khủng hoảng xuất hiện không rõ – rất khó để xác định thời điểm nó bắt đầu và kết thúc. Vì vậy, bài viết này sẽ không đi theo từng giai đoạn độ tuổi rõ ràng mà sẽ đi theo những đặc điểm chung nhất cho "khủng hoảng tuổi" tạo nên để bố mẹ có thể linh hoạt với trẻ của mình hơn. 

Phần lớn trẻ em trong giai đoạn khủng hoảng thường rất khó để giáo dục, luôn tỏ ra bướng bỉnh và không nghe lời. Trẻ dường như trượt ra ngoài hệ thống tác động của giáo dục học hay những quy chuẩn mà bố mẹ và thầy cô đã xây dựng ở thời gian trước. Trong giai đoạn khủng hoảng ta thường thấy thành tích học tập của trẻ giảm sút, khả năng tập trung kém, ít duy trì được sự hứng thú lâu dài. Điều này bố mẹ không nên hoàn toàn trách trẻ mà cần phải thấu hiểu khi cuộc sống nội tâm trể đang có sự bất ổn, có những mâu thuẫn xuất hiện với thế giới xung quanh. Và tính chất căng thẳng của khủng hoảng thường diễn ra vào giữa giai đoạn lứa tuổi này.

Trẻ bộc lộ tính chất “đi ngược lại” của sự phát triển, nghĩa là : Hoạt động của trẻ hướng tới “Bản năng chết” - thực hiện các công việc có tính chất “phá hoại” hơn là “xây dựng”. Đặc điểm này khác biệt gầng như ngược lại với đặc điểm ở các lứa tuổi ổn định. Đồng thời, trẻ không xuất hiện những hứng thú mới, những dự định mới, dạng hoạt động mới...trong đời sống nội tâm của mình. Sự phát triển dường như là tắt dần đi và tạm dừng lại ở giai đoạn này.

Khủng hoảng lứa tuổi vừa mang tính tiêu cực – vừa mang tính tích cực. Là động lực để thúc đẩy sự phát triển của trẻ, là cơ hội cho bố mẹ để “lợi dụng” một số đặc điểm nhạy cảm của trẻ với từng loại kiến thức trong các giai đoạn cụ thể.

Với một số đặc điểm mà Vygotsky nêu ra trùng khớp với những “nỗi đau đầu” mà phụ huynh và giáo viên thường gặp phải khi trẻ bước vào các giai đoạn khủng hoảng. Để giải quyết chúng không thể có một "phương pháp" nào hiệu nghiệm hay tác dụng ngay tức thì mà đòi hỏi bố mẹ và thầy cô phải kiên nhẫn cũng như khéo léo để giúp trẻ nhận thức đúng đắn hành động của mình.

Xem thêm

Nguyên do và đặc điểm các giai đoạn khủng hoảng ở trẻ

Bố mẹ luôn băn khoăn không biết làm sao để nuôi dạy trẻ cho đúng, loay hoay tìm những phương pháp nuôi dạy trẻ hiện đại có hiệu quả nhưng bố mẹ không biết rằng điều quan trọng nhất chính là bố mẹ phải hiểu rõ được con mình. Chỉ có hiểu rõ trẻ, biết được vấn đề trẻ đang gặp phải, bố mẹ lúc này mới tìm được phương pháp phù hợp và áp dụng một cách hiệu quả.  
Dưới đây là một số đặc điểm liên quan đến khủng hoảng tâm lý của trẻ được đưa ra để bố mẹ tìm hiểu.

1. Khủng hoảng sơ sinh (2 tháng – 1 tuổi )

Trong giai đoạn này cũng có thể là một dấu mốc đối với trẻ khi trẻ bắt đầu phải thích nghi với những điều hoàn toàn mới so với giai đoạn trước. Bởi trẻ đã gần như hoàn thiện toàn bộ cái yếu sinh lý như nói, đi, và đặc biệt là nhận thức một cách rõ ràng hơn về thế giới xung quang. Sự thay đổi môi trường sống mới đòi hỏi ở đứa bé khả năng thích nghi cao. Giai đoạn này là một sự chứng thực và khẳng định mạnh mẽ về sự phát triển và tạo sinh cái mới. Đứa bé xuất hiện những cấu trúc mang tính mới hoàn toàn, phát triển những kỹ năng mang tính mới lạ với trẻ - đây cũng chính là những khó khăn và thách thức mà đứa bé gặp phải trong giai đoạn này.

Vì vậy, bố mẹ đừng quá lo lắng và đặc biệt là không nổi nóng với trẻ. Hãy cùng giúp con hoàn thiện bản thân và thích nghi với những thay đổi mà con đang phải tiếp nhận.

2. Khủng hoảng 1 tuổi (1 – 3 tuổi) - khủng hoảng tuổi ấu thơ

Theo các nghiên cứu khoa học, vai trò của người mẹ được đưa lên cao, các đặc điểm của đứa trẻ trong mối quan hệ Mẹ - Con được coi là đặc điểm chính. Đứa trẻ tạo lập sự tin tưởng vào thế giới thông qua việc xây dựng mối quan hệ với người Mẹ. Con mắt của trẻ lúc này được tạo dựng thông qua con mắt của người mẹ.

Sự ôm ấp, yêu thương, vỗ về của người Mẹ giúp trẻ xây dựng niềm tin vào thế giới xung quanh và tạo lập sự tự tin của bản thân mình với thế giới. Ngược lại sự thờ ơ, xa lánh, thiếu dẫn dắt hoặc sự gắn bó một cách thái quá của người Mẹ với Con gây nên ở nội tâm trẻ một sự thiếu tin tưởng hoặc bất an đối với thế giới bên ngoài. Bởi vậy, sự khủng hoảng ở giai đoạn này chính là: Khủng hoảng niềm tin trong việc xây dựng mối quan hệ với thế giới quan thông qua hình ảnh người Mẹ. Nên bố mẹ chỉ cần chú ý hành động của mình một chút, biết cách khéo léo trong việc cư xử với trẻ thì mọi việc đã hoàn toàn được giải quyết.

3. Khủng hoảng tuổi lên 3 (3 – 6 tuổi)

Giai đoạn này được nhiều nhà nghiên cứu gọi là: Giai đoạn chống đối hay Giai đoạn ngang bướng.

Giai đoạn này đặc trưng bởi sự thay đổi mạnh mẽ và bất ngờ trong nhân cách và nội tâm của đứa trẻ. Lúc này, con mắt của trẻ không còn đơn thuần thông qua "người mẹ" nữa mà trẻ đã có cái nhìn riêng, suy nghĩ riêng cho mình. Quan trọng hơn, trẻ dám thể hiện suy nghĩ khác và cá tính của mình. Thông thường, bố mẹ sẽ thấy trẻ thể hiện tính ngang ngạnh, khó dạy bảo, thất thường và tự tiện. Một số quy tắc đã được Phụ huynh và Giáo viên thiết lập cho trẻ ở giai đoạn trước đều gần như bị phá huỷ ở Khủng hoảng tuổi lên 3.

Trong giai đoạn này, trẻ có sự thay đổi sâu sắc trong nhận thức về bản thân mình, bắt đầu thoát ra khỏi sự ràng buộc chặt chẽ của mối quan hệ Mẹ - Con. Đứa trẻ bắt đầu biết sử dụng những từ ngữ  để diễn tả sự ham muốn cũng như sự “tự thức”, nhận ra mình trong đám đông và các mối quan hệ.như: Con muốn, cho Con, của Con, của Bạn, của Mẹ...

Lúc này trẻ đã gần như thoát khỏi sự áp đặt hay ra lệnh từ phía phụ huynh và giáo viên, Con nhận ra vai trò – quyền lực của mình trong mối quan hệ với bạn bè – người lớn. Trẻ có nhu cầu to lớn và mạnh mẽ trong việc khẳng định cái tôi cá nhân, khẳng định bản thân, thường thể hiện bằng việc chống đối hoặc làm ngược lại ý muốn của người chăm sóc. Đồng thời, những trẻ này đã gần như đạt được sự hoàn thiện trong các hoạt động vận động thô, các cơ bắp của trẻ có sự lớn mạnh, trẻ bộc lộ nhu cầu vận động cao...thể hiện ở việc trẻ rất ưa những hoạt động chạy nhảy, không chịu ngồi im hoặc hay bị phân tán sự chú ý trong khi học tập.

Từ những đặc điểm trên có thể thấy, giai đoạn này vai trò của thầy cô và bố mẹ càng quan trọng. Nếu không biết cách khéo léo điều chỉnh, trẻ sẽ phát triển theo hướng bản năng và có phần chưa đúng đắn do nhận thức của trẻ chưa được hoàn thiện. Bố mẹ càng cố áp đặt trẻ, càng cứng rắn với trẻ ở giai đoạn này sẽ càng phản tác dụng. Bố mẹ nên hiểu rõ hơn con muốn gì để buông, nắm đúng lúc.
Chúc bố mẹ thành công!

Xem thêm

Khen thưởng trẻ như thế nào là đúng?

Nuôi dạy trẻ là một trong những vấn đề rất khó khăn, nhất là với trẻ ở giai đoạn mầm non bởi trẻ ở giai đoạn này chịu tác động lớn nhất từ các yếu tố xung quanh. Quan trọng hơn, những điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển sau này của trẻ. Vì vậy, mỗi hành động của bố mẹ đối với trẻ đều mang một ý nghĩa riêng.

Đây là một bài viết tổng hợp các quan điểm Khoa học tâm lý và Thực tiễn về vai trò, ỹ nghĩa của việc khen thưởng đối với sự học tập và phát triển của trẻ nhỏ. Bài viết này sẽ đặc biệt hữu ích cho phụ huynh và thầy cô.

1. Vì sao cần khen ngợi trẻ đúng cách?

“Một nén tiền công không bằng một đồng tiền thưởng” . Trong con người luôn tồn tại 2 dạng động lực song song đó là Động lực nội tại - động lực do bản thân tự tạo ra và Động lực bên ngoài - động lực xuất hiện và phát triển nhờ yếu tố bên ngoài; và điều này không thay đổi dù là trẻ. Lời khen thưởng lâu nay được hoặc bị xem như một cách tạo nên Động lực bên ngoài của cá nhân, khiến kích thích và tạo nên những hành động tốt đẹp. Nhưng không phải khen như thế nào cũng tạo ra hiệu quả, khen thưởng trẻ không đúng cách còn có thể tạo nên kết quả lệch hướng mong muốn ban đầu. V làm sao chúng ta chọn ra những chiến lược khen thưởng đúng cách đối với hoạt động học tập của trẻ?

2. Khen ngợi tập trung vào quá trình thực hiện hành động.

Theo một số nghiên cứu khoa học, hành động "Khen thưởng" là kết quả của một quá trình như sau :
Ghi nhận hành động – Phân tích cách thực hiện – Tán dương sự phát triển, tăng trưởng – Lập kế hoạch cho tương lai. Hầu như chúng ta đều thực hiện đầy đủ các bước đó ngoại trừ "phân tích hành động", nhưng chính điều này là nguyên nhân đã tạo nên những kết quả không mong muốn.

Ý nghĩa của việc "phân tích hành động" để nắm rõ trẻ đã làm đúng ở đâu? Làm đúng như thế nào? Điểm nào cần đăc biệt khen ngợi và nhấn mạnh. Phải như vậy, trẻ mới nhận thức một cách rõ ràng được những gì mình đã làm và tiếp tục phát huy những điểm đúng đắn đó về sau. Điều này đồng thời cũng ảnh hưởng đến việc "lập kế hoạch cho tương lai" của bố mẹ đối với trẻ. Bởi chỉ khi biết rõ, bố mẹ mới động viên, khuyến khích trẻ một cách chính xác những gì chúng cần làm trong tương lai.

Vì vậy, thay vì việc chúng ta khen thưởng trẻ bằng những mẫu câu rất chung chung rằng: Con đã làm thật tốt; hoặc: Hôm nay con đã làm rất tốt, thậm chí là “ Cô ghi nhận sự cố gắng của con”…..mang tới cho trẻ sự hoang mang, và không có tính gợi mở. Bố mẹ nên thay thế bằng 1 số chiến lược theo mô hình khen thưởng trẻ như sau:
Phụ huynh có thể dùng 1 số mẫu câu/kỹ thuật sau để tham khảo việc khen ngợi bé.
- Việc làm hôm nay của con đã được hoàn thành tới mức độ nào? Cảm giác vui sướng/hạnh phúc của Bố/Mẹ; Thầy/ cô khi chứng kiến điều đó?
- Việc làm hôm nay của Con đã tiến bộ như thế nào với hoạt động tương tự ở lần trước đó?
- Thảo luận cùng trẻ: Bằng cách nào Con đã đạt được kết quả tốt đẹp như thế này?
- Con đã vượt qua những khó khăn nào để đạt tới mục tiêu này? Tán dương các kỹ thuật mà con đã sử dụng.
- Thảo luận cùng trẻ: Làm thế nào để có thể phát triển hơn nữa thành tích của Con ở những lần thực hiện sau?
- Trải nghiệm cảm giác của trẻ sau khi hoàn thành xong mục tiêu? Có sự khác biệt với những lần thực hiện trước không?
- Đặt niềm tin ở sự cố gắng của trẻ với những năng lực mà con có; không đề cao một tố chất chung chung (thông minh, xinh đẹp…)

Với những cách nói này sẽ chỉ rõ cho trẻ hành động tốt, đúng đắn thay vì một cách chung chung khiến trẻ cũng không rõ mình đã làm gì đúng. Sau bài viết, bố mẹ chắc chắn đã cho mình thêm được một kinh nghiệm quý báu trong việc nuôi dạy trẻ tốt hơn. 

Xem thêm

Tạo độ tin tưởng của phụ huynh bằng ứng dụng quản lý trường mầm non

Để hỗ trợ nhà trường trong việc chăm sóc học sinh, ứng dụng quản lý trường mầm non đã ra đời. Việc đón nhận và sử dụng sản phẩm giúp cơ sở giáo dục có thể tạo dựng niềm tin cho phụ huynh khi gửi con tại trường mầm non 

• Cách quản lý giáo viên mầm non chất lượng
• Mô tả tính năng phần mềm quản lý học sinh

Ứng dụng quản lý trường mầm non 

Quản lý trường mầm non là một phần mềm được phát triển bởi những kĩ sư công nghệ thông tin cũng đồng thời đảm đương chức vụ những ông bé trẻ yêu con vô cùng. Vì vậy, việc đảm bảo sự an toàn cho con trong quá trình tới trường là động lực thôi thúc chúng tôi tạo ra phần mềm này. Ngoài ra ứng dụng cũng được mở rộng để có thể hỗ trợ nhà trường và giáo viên trong việc quản lý.

Tạo ấn tượng với phụ huynh bằng ứng dụng quản lý trường mầm non 

Trong quá trình học tập của học sinh, việc lựa chọn trường của cha mẹ luôn đóng góp một phần quan trọng cho sự phát triển của trẻ. Chính vì vậy, gia đình luôn có sự tham khảo một cách kĩ lưỡng về mọi vấn đề của trước khi đưa ra quyết định. 

Hiện nay có rất nhiều cơ sở giáo dục mầm non khác nhau, đây là một trong những khó khăn rất nhiều phụ huynh gặp phải khi lựa chọn cơ sở giáo dục cho con cái. Do đó, trường học luôn cần có những điểm ấn tượng để có thể thu hút sự chú ý cũng như tạo dựng được niềm tin của cha mẹ về cách thức giáo dục cũng như quản lý của mình. 

Một trong những điểm tạo được ấn tượng mạnh mẽ đó là việc quản lý trẻ nhỏ tại lớp học. Một phương pháp chăm sóc độc đáo không chỉ thể hiện sự săn sóc của nhà trường với học sinh cũng như tạo dựng được niềm tin cho phụ huynh.

Hy vọng ứng dụng phần mềm quản lý trường mầm non sẽ mang tới cho nhà trường nhiều tiện ích trong quá trình sử dụng. 

Xem thêm

Cách quản lý giáo viên mầm non chất lượng

Hiện nay trên mọi tình thành,có số lượng lớn người lựa chọn ngành nghề trông trẻ là công việc chính. Điều này gây khó khăn cho các cơ sở mầm non trong việc lựa chọn đội ngũ giảng dạy có trình độ đạt chuẩn. Để có thể giải quyết vấn đề này, nhà trường cần đưa ra cách quản lý giáo viên mầm non mới mang tính đánh giá khắt khe hơn. 

• Mô tả tính năng phần mềm quản lý học sinh
• Trường mầm non năng khiếu Louis quận Cầu Giấy

Tìm hiểu về cách quản lý giáo viên mầm non mới

Cách đánh giá chất lượng mới này giúp nhà trường có thể cập nhập, lưu giữ những thông tin cơ bản như sơ yếu lý lịch,... Ngoải ra, nó cũng giúp người dùng có thể ghi nhớ thành tích cung như những khuyết điểm giáo viên gặp phải trong quá trình giảng dạy. Thông qua đó có thể đánh giá đúng trình độ giáo dục của mỗi cá nhân. Có thể thấy đây là phương pháp quản lý tiến bộ, tiện ích và mang lại nhiều hiệu quả cao. 

Mẫu giao diện phần mềm quản lý mầm non chất lượng cho giáo viên mầm non

Lợi ích của việc sử dụng cách quản lý giáo viên mầm non chất lượng 

Tạo dựng uy tín trong nghề cho giáo viên. Những thành tích giáo viên đạt được sẽ được cập nhập trực tiếp trong phần mềm, tránh tình trjang sau một thời gian những thành tựu này bị lãng quên. Việc cập nhập, bổ sung này giúp cho giáo viên có nhiều cơ hội tìm kiếm được những công việc với mức lương cao. 

Sự tận tâm trong quá trình chăm sóc, dạy dỗ trẻ của giáo viên luôn tạo được tiếng vang cho uy tín của nhà trường. Do vậy, cơ sở mầm non cần nắm bắt và lưu trữ thông tin cơ bản về trình độ giảng dạy của giáo viên ngay khi kí hợp đồng làm việc. 

Ngoài ra,cách quản lý mới cũng giúp nhà trường đưa ra được cách thức khích lệ cho giáo viên để có thể tạo cảm hứng giảng dạy tốt hơn. 

Chính vì vậy, nhà trường cần tới một phần mềm quản lý giáo viên mầm non chất lượng ngay lúc này.

Xem thêm

Mô tả tính năng phần mềm quản lý học sinh

Phần mềm quản lý học sinh là điều được rất nhiều trường học đưa ra ngay từ những ngày đầu thành lập. Điều này giúp cho việc điều hành hoạt động của học sinh được diễn ra một cách nhanh gọn, thuận tiện hơn.

Xem thêm: Trường mầm non năng khiếu Louis quận Cầu Giấy

Phần mềm quản lý học sinh là gì?

Khoa học – một lĩnh vực đang được phát triển một cách mạnh mẽ. Vì lý do đó, việc ứng dụng sản phẩm của mảng này vào trong thực tiễn luôn nhận được sự ủng hộ một cách tích cực.

Phần mềm quản lý học sinh là một sản phẩm của khoa học kĩ thuật. Vì vậy, tính ứng dụng của nó luôn cao. Do đó, việc áp dụng vào trong thực tiễn luôn đem lại hiệu suất làm việc tối ưu.

Ứng dụng này được đưa ra nhằm mục đích tạo dựng nội quy trong nhà trường đối với học sinh. Với phần mềm này, giáo viên không chỉ có thể kiểm soát được hoạt động, thể trạng,... của nhiều trẻ một cách đồng thời mà còn có thể nhắc nhở trẻ nhỏ những việc cần thiết như uống thuốc,…

Vì sao nên sử dụng hệ thống phần mềm quản lý học sinh?

- Qúa trình quản lý được kĩ càng hơn

Với ứng dụng của chúng tôi, giáo viên hoàn toàn có thể quản lý được đồng thời nhiều học sinh trong cùng một lớp học. Việc này giúp cho phụ huynh có thể an tâm khi giao trẻ cho nhà trường.

- Đưa ra phương thức giảng dạy tốt
Một hình thức giảng dạy phù hợp luôn giúp trẻ phát triển một cách toàn diện về cả thể trạng lẫn tinh thần. Vì vậy, việc quan sát và đưa ra những bài giảng hợp lý là điều vô cùng cần thiết.

Bên cạnh đó, phần mềm còn hỗ trợ nhà trường trong rất nhiều mảng như  có thể quan tâm kĩ càng hơn tới từng học sinh hay nắm bắt thông tin của học sinh được kĩ càng và nhanh chóng hơn.

Nhà trường hãy đưa ra lựa chọn thông minh trong việc sử dụng hệ thống phần mềm quản lý học sinh nhé! 

Xem thêm

Trường mầm non năng khiếu Louis quận Cầu Giấy

Các bậc phụ huynh đang có nhu cầu chọn trường mầm non chất lượng cao cho con khu vực quận Cầu Giấy thì trường mầm non năng khiếu Louis là một sự lựa chọn sáng suốt.

• 8 tiêu chí hàng đầu khi chọn trường mầm non cho con
• Mách bố mẹ bí quyết chọn trường mầm non cho trẻ

Trường mầm non Năng khiếu Louis mang đến cho các con môi trường kích thích sự phát triển toàn diện về thể chất, tinh thần, tư duy và đặc biệt là phát huy tối đa năng khiếu của từng trẻ.

Sẽ thật khó khăn cho bố mẹ khi phải tìm hiểu, cân nhắc để lựa chọn trường mầm non cho con, làm sao tìm cho con một môi trường tốt để phát huy tối đa khả năng học tập cùng những thế mạnh của bản thân và một chế độ chăm sóc nuôi dưỡng đặc biệt với mức chi phí phù hợp.

Tại trường mầm non Năng khiếu Louis, trẻ sẽ được:

+ Học những chương trình giáo dục toàn diện phát huy khả năng tiềm ẩn của từng cá nhân.

+ Có được sự tự tin, khả năng đáp ứng mọi hoàn cảnh cùng các kỹ năng để các bé sẵn sàng chuẩn bị cho cuộc sống tương lai và gần nhất là những hành trang vào lớp

Trường Louis là môi trường được hầu hết các bậc phụ huynh lựa chọn tại khu vực Cầu Giấy, ngoài những lý do về điều kiện, cơ sở vật chất, phương pháp giảng dạy, đội ngũ giáo viên... thì còn lý do để các bậc phụ huynh nên lựa chọn cho con theo học trường này đó là trường có hệ thống quản lý mầm non vô cùng thân thiện, đáp ứng được hầu hết những yêu cầu của phụ huynh.

                         

Cho con theo học trường Mầm non Năng khiếu Louis, bố mẹ sẽ không cần lo lắng rằng liệu hôm nay con đi học có tốt không, con có được chăm sóc ăn uống đầy đủ không, hay hôm nay con học những gì... bởi những thông tin đó bố mẹ hoàn toàn có thể xem ngay trên phần mềm quản lý trường mầm non Kidsonline mà trường Louis đang áp dụng dành cho phụ huynh. 

Những thông tin cá nhân, hoạt động học tập của con... đều được các cô giáo đưa lên hệ thống quản lý mầm non để bố mẹ có thể trực tiếp xem được ở mọi lúc mọi nơi vào thời gian thực.

Xem thêm